Çocuklar bu dünyanın en güzel varlıkları, en kıymetlilerimizdir. Her ebeveyn gibi tek temennimiz masum kalmaları, hem başarılı hem de mutlu bireyler olmalarıdır. Mutlu olmaları için her şeyin en güzelini hak eden ışık çocuklar için önemli bir konuya değinelim. Sınırlar…
Çocukların mutlu olmalarını hepimiz istiyoruz ama en önemlisi bunu nasıl yaptığımızdır. İstediği her şeye sahip olmalarını sağlayarak mı, belli sınırlar içerisinde onları mutlu kılarak mı? Her şeye sahip olan çocuklar için mutluluğun ve başarının geçici bir durum olduğunu söyleyebiliriz. Aslında bazen yapılan vicdanınızın sesini susturmak olabilir. Çalışıyorsunuz ve çocuğunuzla ilgilenecek vakti bulamıyorsunuz, onun yerine her dediğini yaparak istediği her şeyi alarak bu ihtiyacını karşıladığınızı düşünüyorsunuz. Böylelikle ışık çocuklar yerine doyumsuz ve mutsuz çocuklar bırakıyorsunuz. İstediği her şeye kolayca sahip olan çocukların hiçbir gayesi olmayacaktır. Hâlbuki mutluluğu ve başarıyı hayata dair gayelerimiz oluşturur. Çocuğunuza koyduğunuz sınırlar sizi kötü bir ebeveyn yapmaz. Çocuğunuza koyduğunuz sınırların gerekliliğini çocuğunuza açıkladığınız müddetçe ve tutarlı olduğunuz sürece onlar da seveceklerdir. Ancak sınırın da bir sınırı vardır!
Sınırsızlık çocuğunuza zarar veren bir yaklaşımdır fakat gereğinden fazla kurallar ve sınırlar içinde yetiştirilen çocuklar kendi benliğinin farkına varamazlar ve beraberinde başarısızlığı tetiklemiş ve çocuğunuzun özgüvenini zedelemiş olursunuz. Çocuğunuza hayır dediğiniz ya da evet dediğiniz zamanları değerlendirmeniz en iyi adım olacaktır. Kalem tutmayı yeni öğrenmiş bir çocuğun elinden kalemi aldığınızda aslında gereksiz bir sınır koymuş olursunuz ve çocuğunuz kalem tutmayı çizim yapmayı yanlış bir davranış olarak algılar. Neden hayır dediniz? Bunun cevabı duvarları boyamasın diye olmamalıdır. Gerekli durumlarda hayır demeniz ya da evet demeniz oldukça önemlidir.
Çocuğunuz doğmadan önceki evreye geçseniz neleri değiştirmek isterdiniz? Ailelere yöneltilen bu sorunun cevabı birçok ebeveyn tarafından cevaplandı ve en çok mutlu çocuklar yetiştirmek için kendimi geliştirirdim cevabını aldık. İlk adımı nasıl bir ebeveyn olduğunuzu tespit ederek ve doğru sınırlar ile atabilirsiniz.
Sınır tanımayan çocuklara baktığımızda daha çok tutarsız ebeveynlik modeline rastlıyoruz. Anne çocuğun tek başına dışarı çıkamayacağını söylüyor baba ise çıkabileceğini söylüyor. Çocuk sınırlar konusunda net olamıyor ve bunu zorluyor. Aksine çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak yerine ebeveynin sadece kendi kararlarını bastırması sonucu çocuğun sınır dışı davranmak için uç davranışlar sergilemesine neden olabiliyor. Oyuncaklarını dağıtmaması konusunda baskıcı davranıyorsunuz müdahale ederek toplattırıyorsunuz. Ancak çocuk bu davranışı sadece anne baba yanındayken yapar, arkadaşına gittiğinde oyuncakları dağınık bırakabilir. Sizin otoritenize uyum sağladığını düşünüyorsunuz ancak bu sadece siz yanında olduğunuz müddetçe geçerliliğini koruyacak bir davranış olacaktır.
Sınırlar çocuğunuzun farkındalık durumuna göre şekillenebilir. Kurallara uyan çocuğunuz bir gün bunun dışına çıkmak isteyebilir. Her zaman saatinde uyuyan çocuğunuz 1 saat geç uyumak istediği zaman sınırları genişletebilirsiniz. Bu durumu suistimal ettiği durumlarda onunla konuşarak sınırları tekrar şekillendirebilirsiniz.
Son olarak sınırlarla ilgili işinizi kolaylaştıracak birkaç tavsiyede bulunabiliriz;
- Hayır dediğimiz şeyler çocuğunuzu öfkeye sokuyor bile olsa hayır cevabını evet e çevirmemelisiniz.
- İstedikleri her şeye istediği her zaman ulaşabilir düşüncesine neden olacak davranışlarda bulunmamalısınız.
- Sevginizi istediği her şeyi alarak değil birlikte geçireceğiniz kalite zaman ile gösterebilirsiniz. Çocuğunuza aldığınız hediyeler onu ne kadar çok sevdiğinizi ortaya koymaz.
- Toplum ve insanlık için bazı kuralların olduğunu, bunlara uyulması gerektiğini, uyulmadığı durumlarda ise nelerle karşı karşıya gelebileceklerinden bahsetmelisiniz.
Çocuklara sorumluluğunu taşıyabilecekleri kadar güç ve kontrol vererek sınırları kontrol altında tutabilirsiniz. Ebeveynlerin buradaki amacı çocuğunun zorlukla mücadele edebilmesini sağlamak, iş birliği yapabiliyor olması, kurallara uymayı, uymadığı durumlarda ise sonuçlarına katlanmayı öğrenmesini sağlamak olmalıdır. Sınırları en iyi çocuk yaşlarda öğretmek çocuğunuza geleceğe hazırlamanın en güzel adımı olabilir.
